ارتفاع زد گي

ا رتفاع زدگي چيست و چرا عارض مي شود و چه بايد كرد ؟

در صعود به ارتفاعات ؛ عارضه شايع در بين افرادي كه كمتر به ارتفاعات صعود كرده اند ؛ عارضه معروف ارتفاع زدگي است . عوامل محيطي و فيزيوتوژيك مختلفي دست به دست هم داده و در نهايت ارتفاع زدگي عارض مي شود . اگر بصورت ساده و خلاصه وار بخواهيم اين عارضه را بررسي كنيم ؛ بايستي بگوييم كه با بالاتر رفتن از ارتفاعات ؛ از فشار هوا كاسته شده و مقدار اكسيژن موجود در هوا نيز رقيق تر مي شود . بدن انسان در كنار كار عضلاني شديد ( صعود از كوه ) كه اكسيژن بيشتري نياز دارد؛ با كاهش فشار هوا و نيز رقيق تر شدن اكسيژن موجود در هواي تنفسي مواجه مي گردد. كاهش فشار هوا سبب مي گردد كه اكسيژن كمتري در ريه ها جذب هموگلوبين خون شود و رقيق تر شدن اكسيژن نيز مشكل را دو چندان كرده و با هر دم ؛ مقدار كمتري اكسيژن وارد ريه ها شده و نهايتا اكسيژن كمتري جذب خون مي گردد . لذا بدن فرد با كمبود اكسيژن مواجه شده و فعل و انفعالات هورموني ويژه اي كه به دستور مغز صورت مي گيرد ؛ باعث بالارفتن فشار خون مي شود تا خون بيشتري از ريه ها عبور كرده و اكسيژن مورد نياز بدن جذب هموگلوبين شود . اين شرايط ( بالا رفتن فشار خون كمبود اكسيژن خون و فعاتيت شديد ) باعث بروز عارضه معروف " ارتفاع زدگي" مي شود كه با خستگي ؛ سردرد ؛ تمايل شديد به خواب ؛ احساس ضربان دردناك نبض در شقيقه ها؛ تهوع ؛ استفراغ .....مشخص مي گردد . تحت اين شرايط بايستي از ادامه صعود خودداري كرده و فرد را در محل مناسبي خوابانده و پتويي را زير سر او قرار داده و پاهاي او را بالاتر از بدنش نگه داشت . كشيدن دستمال خيس به سر و صورت و پيشاني و گيجگاه فرد باعث آرامش وي خواهد گرديد . خوراندن چاي و يا شربت آبليمو بسيار مناسب است . اگر ملاحظه شود كه با اين تدابير حال فرد بهتر نمي شود بايستي نسبت به انتقال او به ارتفاعات پايين تر اقدام نمود . چنين فردي پس از چند بار صعود به ارتفاعات بالاتر و اقامت در آن ارتفاعات ؛ كمتر دچار اين عارضه خواهد شد چرا كه " هم هوايي " انجام گرفته و بدن فرد به عوارض ارتفاعات بالاتر عادت خواهد كرد

(( حميد مقدم ))